From Russia with Love

James Bond is back! Dat waren de teksten op de affiches in de ‘swinging’ jaren ’60.
Op 10 oktober 1963 was het dan eindelijk zover, de tweede film van de classy geheim agent James Bond vond zijn release. Naar het gelijknamige boek van Fleming uit 1957. In tegenstelling tot Dr. No, wat losjes werd gebaseerd op Flemings meesterwerk, werd met From Russia With Love nagenoeg niet afgeweken van het verhaal. Ook komt de naam Spectre voor het eerst voorbij…daar gaan we in 2015 ook weer veel van vernemen.

De destijds 32-jarige acteur Sean Connery maakte voor de tweede maal zijn opwachting als Bond. Ian Fleming, de vader van 007, had nog altijd zijn twijfels bij het casten van Connery. Zelfs na het ongekende succes van Dr. No vond hij dat Connery niet de looks van “zijn” James Bond had. Producent Broccoli moest Fleming overtuigen voor een tweede deel met de acteur. Gelukkig maar, want voor vele is Connery nog altijd de beste Bond.
Desmond Llewelyn treffen we voor het eerst in de rol van de legendarische majoor Boothroyd, beter bekend als Q. Hij zou in 16 (!) volgende James Bond films zijn opwachting maken als de sikkeneurige handyman met zijn vernuftige gadgets. Tot aan zijn dood in 1999 (The World is Not Enough) speelde hij met volle overgave Q en is daarmee de acteur die het langst van iedereen in de filmreeks speelde.

From Russia With Love heeft een eigen song, wat voor in die tijd zeer bijzonder was. Matt Monro, pseudoniem voor Terence Parsons, zingt met zijn Frank Sinatra achtige geluid een van de beste Bond titelsongs aller tijden. Nog steeds wordt de song beschouwd als een absoluut hoogtepunt. De Britse zanger liet zich bijstaan door producent Lionel Bart en dat legde hem zeker geen windeieren. Het nummer haalde in vrijwel geheel Europa de bovenkant van de charts. En dankzij zijn aangezette Amerikaanse accent, brak Monro ook door in Amerika en beleefde daar enkele zeer succesvolle muzikale avonturen.
Al is From Russia With Love de eerste Bondfilm met zijn echte Bondnummer, alsnog wordt het niet tijdens de Opening Credits gebruikt. In de Opening Credits, die op hoge noot openen met de befaamde 7 noten van het 007 is Back thema, krijgen we een schitterende instrumentale versie van het nummer te horen alvorens over te gaan in het bekende Bondthema in de stijl van Barry. Het is een welkome opening voor een schitterende luisterervaring, want vergis je niet, dat is From Russia With Love.

Als we thematisch dit werk analyseren, kunnen we als eerste conclusie trekken dat Barry het Bondthema van Norman niet zo veel gebruikt in de score. Enkel in James Bond With Bongos krijgen we een full-speed versie te horen van het thema. Niet verdoken, maar recht voor de raap. Wat we wel krijgen is een score met geweldige variaties van het thema. Barry wou er zijn eigen draai aan geven en dat is hem gelukt met het 007 thema, ofwel het secundaire thema van de Bondreeks. Veel door Barry en door zijn opvolgers gebruikt in het muzikale Bondlandschap. Het percusie gerichte, uit zeven noten bestaande thema krijgen we voor het eerst te horen in 007. Je krijgt wel zeer vreemde percusie te horen, maar het thema gespeeld door de blazersectie van het orkest is gewoonweg geweldig. Het is zowel een variatie van het Bondthema als dat van het hoofdthema van deze film. In het midden van de track gaan wel de strijkers met de boel gaan lopen en als je dat te horen krijgt dan is een vlaag van kippenvel niet ver te zoeken. Ook in 007 Takes The Lektor wordt het thema naar voor geschoven in een nog grootsere orkestratie en dat maakt het allemaal nog zoveel beter. De melodie van de song wordt door Barry gebruikt als hoofdthema doorheen de score. En dat is een goede keuze want het zorgt ervoor dat de muziek één geheel wordt. Van de prachtige strijkergerichte versie in de opening, tot een romantische verwerking in Bond Meets Tania. In al zijn versies meandert het geweldige uitgespreide thema zich naar ons oren en telkens moeten we genieten van deze melodie, deze geweldige melodie die zich in je hoofd nestelt, die je nooit meer kan of wil vergeten. En tegen de tijd dat de gezongen melodie zich aanbiedt op deze score, ga je de melodie al zodanig kennen dat je al van de eerste seconde met kippenvel zit. Want je weet wat gaat komen!

Dus we hebben het hoofdthema, het 007 thema en het Bondthema op deze score, maar een Bondscore zou geen Bondscore zijn zonder zijn actiemuziek. En de actie is dun bezaait op deze score, maar als de actie dan losbarst, dan zijn we vertrokken voor een wilde rit. Bijvoorbeeld Stalking, daar gaan de remmen volledig los. De cello's spelen het Bondthema als onderliggende basis en daarna doet de blazerssectie wat ze moeten doen. De actiethema's in al hun glorie naar voor brengen, je hebt er op gewacht en wat je krijgt lost volledig je verwachtingen in. Ook Death Of Grant is zo'n track die je van je sokken blaast vanaf de eerste seconde. Het actiethema wordt naar je hoofd geslingerd, maar wat er daarna komt is gewoonweg geweldig. We krijgen een stille versie te horen van het hoofdthema alvorens het overschakelt naar het Bondthema. Heel subtiel, heel vernuftig en je hoort het de eerste keer praktisch niet! Briljant gecomponeerd en briljant uitgevoerd.
Net zoals Dr. No de Jamaicaanse muziek naar voren duwde, was het initiële plan omdat ook met deze film te doen. Geen Jamaicaanse muziek natuurlijk maar wel Turkse muziek aangezien een deel van de film zich daar afspeelt. Dat idee is uiteindelijk geschrapt, maar we hebben toch nog wel een paar Turks getinte tracks. Het uit de film verwijderde Leila Dances is daarvan het beste voorbeeld. Typische Turkse instrumentatie met een typisch oosterse melodie. Uw nederige recensent Neyt betreurt de beslissing van het weglaten van de Turkse muziek helemaal niet, aangezien die niet zo'n fan is van de muziek van het Midden-Oosten.

De muziek van John Barry is de eerste 007 score met klassiek orkest. De producenten van United Artists vonden de muziek in eerste instantie te klassiek. Er werd dan ook een zogenaamde “echo score” geschreven door een andere componist, Marvin Hamlisch. Hij maakte voor een aantal tracks alternatieve versies, als de Barry score niet zou bevallen. Een vergelijkbaar scenario zagen we bij Troy: James Horner moest de score van Gabriel Yared, last minute, vervangen. Met alle gevolgen van dien. Gelukkig liet John Barry zich niet kennen en liet de producenten een poepie ruiken. Toch werd er in de eindmontage gerommeld met Barry’s muziek. Zo werd er in vele cues een extra orgel gemixt, om het geheel swingender te maken. Keuzes die uit oogpunt van een uitgestippelde succesformule best goed kunnen zijn.

From Russia With Love is de geboorte van echte 007 score voor John Barry. Wat opvalt is dat hij vrijwel onveranderd is gebleven in de honderden projecten die volgden. Onveranderd in de manier waarop hij fenomenaal gebruik maakt van kleinere orkesten, waarop hij thema’s verweeft in zijn verrukkelijke manier van componeren en hoe hij zelfs underscore aantrekkelijk weet te maken. Veel van zijn tracks op dit album werken hypnotiserend en kabbelen langzaam voort. Iets wat componisten van vandaag niet meer aandurven. Anno 2015 moet ieder gat gevuld zijn en mogen er geen stiltes vallen. In die tijd was het gebruikelijk dat alleen de meest prominente scenes van muziek werden voorzien. Indien u nog eens naar de film kijkt, gaat u merken dat er heel veel momenten van stilte zijn. Zelfs tijdens de befaamde trein scene. Het maakt de actie nog grimmiger.

Conclusie.
From Russia With Love is de eerste Bondscore die met de typische Bondsound afkwam. Het was de basis voor al de resterende Bondscores en heeft de tand des tijds met verve doorstaan. Een sterke song, sterke thema's en geweldige actie maakt deze score een klassieker. En een goede basis om op terug te vallen. Wat iedere Bondcomponist dan ook deed. Van Barry zelf tot Newman. Een mooie 9!

Neyt & Petri will return!
In Goldfinger