In 1983 maakte George Lucas zijn eerste Space-Opera trilogy af met een overdonderende, emotionele en actievolle finale; Return of the Jedi. Jedi pakt de draad 3 jaar na de grootste cliffhanger uit de filmgeschiedenis, The Empire Strikes Back, op, en verteld hoe Luke Skywalker, Chewbacca, Lando Calrissian, de robots en Prinses Leia, gekleed in een metalen bikini waarover fans nog dromen, proberen Han Solo te redden uit de klauwen van gangsterbaas Jabba The Hutt. Nadat ze hierin zijn geslaagd, krijgen ze te maken met een nieuwe, veel grotere dreiging: Darth Vader en zijn meester, Keizer Palpatine, hebben besloten een nieuwe Death Star te maken, eentje nog gevaarlijker dan de eerste.
De speciale effecten van Return of The Jedi zijn nog steeds fenomenaal, en enkele scènes zijn legendarisch: Yoda's dood, Vader die zijn zoon red uit de klauwen van de dood, de achtervolgingsscène door het bos en niet te vergeten het gevecht boven de Put van de Sarlacc. Wederom verraste Lucas vriend en vijand met uitzonderlijke wezens, Jabba nog buiten beschouwing gelaten, en laat hij zien dat hij erg goede scripts af kan leveren, zelfs de dialogen zijn prima in orde voor iemand die later ''The King of Wooden Dialogue'' zou worden genoemd. Maar het zijn de sterren en de muziek die deze films zo mooi hebben gemaakt, en in dit deel zorgvuldig naar een einde toe brengen. Mark Hamill, waarvan hierna amper nog iets is vernomen, is een sobere, in zwart geklede held die zijn Vader wil bevrijden, Fisher en Ford hebben een bleoiende romance, en Ford is net zo goed op dreef in deze film als in de Indiana Jones films, Fisher is beeldig en acteert sterk, en speciale aandacht moet gaan naar Ian McDiarmid die een kakelende en erg ''creepy'' keizer neerzet.
Maar wat de film helemaal voltooid, en meer doet dan zomaar het puntje op de i zetten is de muziek. Het is veel gedetailleerder dan A New Hope of The Empire Strikes Back, maar is bijvoorbeeld wat minder donker dan Empire. Hope was sprankelend, jong en fris, maar dit deel is groots, bombastisch, spectaculair, snel en af en toe grappig. En beter dan zijn voorgangers in alle opzichten. Het begint met het Main Theme, te horen terwijl de gele letters het beeld inschuiven. Deze is beter uitgevoerd dan in alle andere delen, omdat Williams de blazers niet gewoon laat spelen, maar ze laat knallen. Hij geeft ze net een halve tel extra tijd, waardoor het geheel echt afsluitend klinkt.
Logischer wijs leunt Return of the Jedi veel op zijn twee voorgangers, maar voegt 3 nieuwe thema's toe aan het toch al uitgebreide scala: Het thema voor Luke en Leia, de tweeling. Het is prachtig, licht romantisch maar ook ernstig. Hoewel het niet zo liefdevol is als Han Solo and the Princess of Across the Stars, is het toch zeker een thema dat een relatie goed beschrijft, en in de film voor enkele sterke momenten zorgt. Het tweede thema is dat voor de Ewoks (parade of the Ewoks). Het is zwierig, melodieus en speels, en leuk om te horen. Het is verwant aan Yoda's theme, maar is een stuk minder serieus, en ritmisch. Het andere thema werd hergebruikt in The Phantom Menace, Attack of the Clones en Revenge of the Sith, het thema voor de Keizer. Het is donker, rauw en naargeestig, en zo simpel dat het een echte kracht van duisterheid is.
Opvallend is hoe vaak het Force Thema en de Actiemuziek terugkeren, sommigen uit A New Hope, en The Imperial March, Yoda's Theme en Han Solo and the Princess uit Empire. In The Pit of Carkoon/Sail Barge Assault rijgen we na een minuut een heerlijk actienummer te horen, waarin het Force thema krachtig gespeeld word, en net zo sterk klinkt als de Begin en aftitelingmuziek die deze films zo typeren. The Emperor Arrives/The Death of Yoda/Obi-Wans's relevation brengt een grote ode aan 4 thema's, The Imperial March leid grandioos in, groots en triomfantelijk, hierna horen we kort maar dreigend Het thema van Palpatine, gebracht door zweverig, haast spokig gezang. Hierna komt Yoda's thema tevoorschijn. Het begeleid ons tijdens de dood van de oude groene muppet. Hierna keren we nog even terug naar het Force Thema.
Disc 2 heeft echter de kwaliteit in zich. Brother and Sister/Father and Son/The Rebel Fleet enters Hyperspace/Heroic ewok trakteert ons in het begin op kalmte, gebracht door het thema voor Luke en Leia, erna wringt de Imperial March zich ertussen. Na rustige, toch interessante underscore horen we Williams kwaliteit: Schetterende en Schitterende blazers voeren ons mee naar de ruimte, waar de eerste stap richting de climax wordt gezet. Erna horen we een stukje uit het Ewok Thema, wat haast episch klinkt, een kleine grap van Williams voor de vele fans die de scene kennen.
Vanaf The Battle for Endor I, waar we wederom sterk blazerwerk horen, tot en met The Battle fot Endor III, zit je aan je boxen gekluisterd. Dit is Williams op zijn best. We worden begeleid van de grootschalige ruimteslag om de Death Star, tot het intieme gevecht tussen Luke, zijn Vader en een smalende Palpatine, tot het grondgevecht waarin kleine harige wezens een grote rol spelen. In de eerste akte, een ijzersterke track van maar liefst 10 minuten, horen we eerst dramatische slag en blaaswerk, waar je volkomen ingezogen wordt. Thema's komen keer op keer naar boven: Het Ewok Thema, de Imperial March en voor de rest is het allemaal spectaculair gecomponeerd werl. De tweede akte (The Lightsaber/The Ewok Battle tot en met The Battle for Endor II) doet het wat rustiger aan, maar is wel de meest emotionele kant van het gewoel. Na een intro van The Imperial March, vergelijkbaar met track 8 op cd1, horen we het Thema van Palpatine, gevolgd door enkele komische noten voor de Ewoks. Veel filmmuziek is grappig bedoelt, en heeft visualisatie nodig. Wie de Ewoks kent, weet dat de scene een en al gekkigheid is, en dit kan dan ook zorgen voor een lach tijdens het beluisteren. De kern van de Star Wars saga, de tragedie van de familie Skywalker, wordt in deze akte goed beschreven. We horen het Force Thema tijdens een referentie naar Obi-Wan Kenoi, samen met dat van de Keizer (dat nu ook door blazers word gebracht), en ook De Imperial March doet zijn zegje. De finale is net zo overdonderend als emotioneel: Nadat het Keizerlijk Thema triomfantelijk, bijna duivels klinkt volgt het Force Thema in volle glorie, mooier dan wanneer dan ook, als Anakin Vader zijn noodlot bezegelt door de Keizer de rug toe te keren.
In The Battle for Endor III, de derde akte, is duidelijk dat de rebellen winnen. Het begint met prachtige Space Muziek, het London Shymponic Orchestra houd zich niet meer in. Enkele Thema's uit A New Hope keren terug, en erna volgt de emotionele climax: Darth Vader, nu weer Anakin Skywalker, zijn masker gaat eraf. De harp brengt nog even, samen met de zachte strijkers een korte ode aan de Imperial March, maar erna nemen de blazers het weer over, als De Rebellen de Death Star opblazen.
Leia's News/Light of the Force is prachtig: de slag is voorbij en de rebellie kan gerust ademhalen. Het thema voor Han en Leia wordt even kort maar mooi gespeeld, maar daarna komt een waar kippenvel moment. Terwijl Darth Vader's lijk wordt verbrand, horen we het Force Thema 3 maal achter elkaar; hoopvol, groots en triest. De gebeurtenissen en daden die de Skywalker familie heeft meegemaakt worden herdacht en vergeven. Vooral Hamill's gezichtsuitdrukking en William's muziek maken er een mooi en emotioneel moment van. Erna horen we dan eindelijk het feestgedruis, als de Alliantie samen met de inwoners van talloze planeten, inclusief de Ewoks feest vieren, gevolgd door een snelle, maar mooie aftiteling. Williams mag trots zijn op zijn werk, hij maakt de reis door drie gigantische verhalen mooier dan deze al was, en steunt alles en iedereen in de historische mijlpaal in de filmgeschiedenis, en weet, net als Lucas, een meer dan bevredigend einde te maken aan een meer dan bevredigende filmreeks die de wereld een beetje veranderde. The Force was with him.