Born Free

De Britse film Born Free is een natuur-dramafilm die gebaseerd is op het waargebeurde verhaal van Joy en George Adamson, waarvan Joy Adamson een boek uitbracht onder dezelfde titel. De film is geregisseerd door James Hill (Lunch Hour, Black Beauty, Captain Nemo and the Underwater City), die door deze film gefascineerd raakt van het leven van wilde dieren in Afrika. Hij maakte als gevolg daarvan nog een aantal films over dat onderwerp. Ook voor de beide hoofdacteurs Virginia McKenna en Bill Travers (die in het echt ook gehuwd waren - Travers overleed al in 1994) werd de film een opmaat naar hun oprichting van de Born Free Foundation, die strijdt voor de wilde dieren in Afrika. De film werd een enorm succes en won vele prijzen.
Het verhaal draait om het echtpaar Adamson (McKenna en Travers). Hij is wildopzichter in Kenia en wanneer een vrouw door een leeuw is opgegeten, krijgt hij de opdracht om de leeuw te doden, waarbij hij door het vrouwtje overvallen wordt, die hij ook moet doden om zelf te overleven. Maar dan blijkt dat deze leeuwen nog drie jongen hebben en Adamson neemt ze mee naar huis, waar hij en z'n vrouw de jongen opvoeden. Als de jongen groter worden, lukt dat niet goed meer en besluiten ze om twee van hen naar een dierentuin (in Rotterdam) te sturen, terwijl ze Elsa, de jongste, houden...

De muziek bij deze biografische film is van John Barry, die voor zijn score vele prijzen won, waaronder een Oscar. Barry was in 1966 al een veelgevraagde componist, vooral vanwege zijn James Bond succes-scores. Daarnaast had hij toen al weer een paar andere films van muziek voorzien die zich in Afrika afspelen, zoals Mister Moses en de succesfilm Zulu. Maar de score gaf nog de nodige obstakels, want regisseur Hill wilde een veel grootsere en meeslepender score, maar Barry weigerde. Toen de producent moest ingrijpen, koos deze voor Barry's visie, waarop Hill z'n biezen pakte.

Voor deze film over de leeuwin Elsa schreef Barry een erg aansprekende themamelodie, die ook in de vorm van een song werd gegoten. Deze song werd in de film gezongen door de toen populaire Matt Munroe. Deze song werd een grote hit, en toen Andy Williams de song opnam, werd dat alleen maar groter, want vele artiesten namen Barry's song op in hun repertoire. De themamelodie is vooral vanwege de songuitvoeringen zo bekend geworden, maar Barry schreef de melodie op een zeer aansprekende manier, die later zijn handelsmerk zou worden. Die manier is door zijn erg fraaie melodie op een symfonische manier door een klassiek orkest te laten spelen, met veel strijkers en houtblazers. Daardoor ontstaat een lichte toonsetting, waardoor de melodie nog beter voor het voetlicht komt. Die melodie wordt in de 'Main Title' al direct gepresenteerd. Koperblazers openen de track op een koninklijke manier, waarna strijkers het overnemen, terwijl marimba-klanken voor de lichte percussie zorgen. Naar het eind komen de koperblazers weer terug.

Dat lichte karakter van de themamelodie speelt een rol in de hele score. Veel tracks op dit album ademen een soort gemoedelijkheid en luchtigheid, die aanstekelijk werkt. Ook de track 'The Hunt' opent met die melodie in die luchtige sfeer van strijkers. Maar al voor de minuut krijgt dezelfde melodielijn een mineure setting, waarmee Barry de muziek een meer dreigend karakter geeft.
De tegenstelling met 'Elsa at Play' is dan ook duidelijk aanwezig. Ook hierin horen we het thema terugkomen, maar dan in speelse orkestraties van vlotte melodielijntjes. Soms komt het zelfs wat deuntjesachtig over, maar Barry weet het aansprekend te houden. Dat geldt ook voor 'Holiday with Elsa', waarin Barry iets grootschaliger uitpakt, hoewel de muziek redelijk ingetogen blijft. Toch zorgen de koperblazers en strijkers voor net iets meer body, terwijl de melodie blijft aanspreken.

Zo heeft Barry de nodige variatie in zijn score gebracht, inspelend op de scenes uit de film. Daarmee is ook 'The Death of Pati' weer zo'n variatie, want hierin horen we de tragiek van de gebeurtenissen terug in trage, wat triestige klanken. Wel blijven de instrumentaties min of meer gelijk, evenals de klank van de muziek, waardoor het allemaal wel heel goed binnen het geheel van de score past.
Een meer spannende track is 'Killing at Kiunga', waarin ongemakkelijke marimbaklanken rond de eerste minuut afgewisseld worden met hobo- en blokfluitmuziek op strijkers, wat een bijzonder fraai, zelfs emotioneel intermezzo is. Rond de twee minuten volgen weer de marimba-klanken, waarover Barry dan een fluit en later koperblazers heeft gezet. Ook 'Warthog Hunt' is een meer spannende track, waarin Barry toch ook de nodige speelse elementen heeft verwerkt. Kennelijk ging de jacht in de film niet van een leien dakje...

De voorlaatste track 'Flight of the Lioness' laat een wat melancholieke melodie horen die niet echt aanspreekt. De muziek krijgt naderhand zelfs een wat grimmige kleuring.
Het album sluit echter af met een duidelijk fraaiere track, waarin de mooie melodieën van onder andere het hoofdthema weer terugkomen. Deze langste track van het album laat die muziek in fraaie majeure klanken horen en zorgt zo voor een fraai slot aan dit album.

Kortom, met zijn muziek voor Born Free heeft John Barry geschiedenis geschreven. De film was een groot succes, wat zonder meer mede te danken was aan zijn muziek. Vooral het prachtige hoofdthema is een bijzonder element in deze score, en zelfs de song is daardoor erg fraai. Maar ook andere tracks met van het thema afgeleide melodieën doen het goed, al bevat de score en het album ook meer spannende en minder aansprekende tracks. De waardering voor dit original score album komt zo toch op een fraaie 82 uit 100 punten.