Lawrence of Arabia

Lawrence of Arabia is net zoals Ben Hur, The Bridge on the River Kwai, The Sea Hawk, Gone With the Wind en Casablanca een klassieker, een monumentaal stuk muziek die de werkwijze en orkestratie van weleer perfect weergeeft. Het is niet eens alleen de gigantische schaal ervan die het tot het meesterwerk maken die het is. Lawrence of Arabia heeft de tand destijds overleeft en is vandaag de dag ook erg lekker te beluisteren.

De muziek klink ook heerlijk Hollywood-Golden Age. De muziek die in die tijd was te horen, werd langzaam aan verdreven door de Jazztonen (The Pink Panther!), totdat John Williams met zijn Star Wars de gigantische orkesten weer afstofte. Velen zullen het te oud vinden klinken, sommigen zullen dit bij de eerste luisterbeurt meteen tot favoriet bombarderen. Overture, zoals dat in de dagen van weleer gebruikelijk was, begint met grootse muziek, in dit geval nerveus slagspel en blazers die je meenemen naar “Arabia”. Meteen volgt het hoofdthema, dat iedereen eigenlijk wel hoort te herkennen. Hierna komen enkele motieven voorbij, waaronder dat voor de Arabische wereld. Het heeft veel weg van de muziek die John Williams schreef voor Indiana Jones and the Temple of Doom. Het hoofdthema, te horen in Main Titles, is een pompeus, redelijk vrolijk uitgevoerd stuk, met veel strijkers die een ware mars ten gehore brengen. Veel blazers, en zweverige houtblazers, het is eigenlijk een redelijk vrolijk stuk muziek. Dit thema zal gedurende de score steeds terugkomen in verschillenden variaties. Van een eenzame fluit, tot met een gigantisch orkest.

Miracle is een meesterwerk. De kille sereniteit, samen met enkele haast atonale stukken, en de trage aanloop naar de latere uitbarsting is haast tastbaar. De strijkers gaan gelaagd iedere keer een stuk hoger spelen, en hier en daar horen we een trombone het geheel nog wat aanwakkeren. De uitbarsting komt echt nooit, nee de track vergaat langzaam in de spanning. That is The Desert is dan weer wat rustiger, en alhoewel er meer daadwerkelijke actiemuziek in zit, wordt het nooit echt heel spannend. Wel horen we het hoofdthema heel flauwtjes voorbij komen. Nefud’s Mirage/The Suns Anvil begint met wat meer van hetzelfde, maar als de blazers inzetten sterft de track eigenlijk nogal langzaam. The Rescue of Gasim/Bringing Gasim into Camp is de eerste echte actietrack, en ook nog een goede ook. Heerlijk wilde, wervelende actiemuziek, die het thema herbergt. Arrival at Auda’s Camp gaat nog een stuk verder en laat het Arabische thema als een mars horen. Later komen er wat meer westerse tinten in. Nu begint Lawrenc e of Arabia aan zijn opmars, de muziek wordt minder eentonig, de thema’s komen beter tot hun recht. In The Voice of the Guns horen we een ietwat pompeuzere mars, die wederom doet denken aan sommige scores van John Williams.

En dat geldt eigenlijk voor de gehele score. Want naast fans van de klassiekers die in de eerste alinea worden genoemd, is het ook een verlichting voor de fans van John Williams. John Williams werken in gedurende eind jaren 70 en begin jaren 80 liggen duidelijk in het verlengde van dus onder andere Lawrence of Arabia. Maurice Jarre heeft met Lawrence of Arabia een heerlijke score afgeleverd, die de tand des tijds glorieus heeft doorstaan, en gelukkig in een zekere regelmaat opnieuw wordt uitgebracht. Niets komt echter dichterbij de essentie dan deze uitgave: geen opgepoetste orkestraties, geen extra muziek, nee puur en alleen de avontuurlijke noten die Lawrence of Arabia tot een onsterfelijke klassieker maken.